Web Yazılım Nedir?
Web yazılım, belirli özelliklere sahip sunucularda çalışan ve kullanıcılar tarafından WWW( World Wide Web) üzerinde HTML veya benzeri formatlarda çözümlenen, Google Chrome, Yandex, Mozilla, Opera, Edge gibi internet browserlar üzerinde yayınlanan, internet kullanıcıları tarafından kullanılan yazılım türüdür.
Web Yazılım Türleri Nelerdir?
Web yazılım sürecinde onlarca farklı yazılım dili kullanılabilir. Ancak temelde Server Side ve Clint Side olarak ikiye ayrılabilir. Buradaki temel fark ilgili yazılım dillerinin tarayıcılar yani browserlar tarafından tanımlanması sürecidir. Bir tarafta Server-Side yani server tarafında çalışan, veri tabanı ile iletişime geçen yani siteyi dinamik bir hale getiren diller yer alırken; diğer tarafta Client-Side yani yaptığımız çalışmaların ve web grafik tasarım sürecinin kullanıcı ve tarayıcılar tarafından anlaşılacağı diller yer alır. Bu iki taraf da günün sonunda HTTP ile iletişim kurarak yazılan kodların gözle görülür hale gelmesini sağlar.
Teorik olarak bu terimleri inceleyecek olursak;
- Server: Talep edilen ilgili sayfaları çalıştıran taraftır.
- Client: Web sitesi içinde yer alan sayfaları request yani isteyen ve bu şekilde kullanıcı ile buluşturan taraftır. Bunlar çoğu zaman web tarayıcılardır.
- Kullanıcı: İnternet ortamında gezinen, video seyreden, bilgi araştıran, müzik dinleyen, görsel araştıran kişidir.
Server-Side (Server Taraflı) Web Yazılımları
Server-Side yazılım dilleri, server tarafından çalıştırılan bütün uygulamalara verilen genel bir isimdir. Bu yazılım dillerine Back-End yazılım dilleri de denmektedir. Server-Side yazılım dilleri bir web sitesinin dinamik olarak oluşturulan içeriklerinin Client tarafından istenilen talepleri göndermektedir. Birçok web sitesi dinamik bir sahip olduğu ve kullanılan veri tabanında saklanan verileri client tarafına getirmek için bu yazılım dilleri kullanılmaktadır. Bu işleme örnek vermek gerekirse bir web sitesine kullanıcı adı ve şifresi ile giriş yaparken kullanılan browser yani client server tarafına istek yollar ve bu istek doğrultusunda veri tabanında yer alan kullanıcı bilgileriniz ile eşleşme sağlanarak web sitesine giriş yapılması sağlanır. Bir başka örnek verecek olursak; bir web sitesinin içerikleri hazırlanmış bir yönetim paneli aracılığı ile düzenlenir. Bu düzenleme veri tabanına işlenir ve client tarafında bu içeriğin görüntülenmesi sağlanır. Temelde web sitesinde yapılan değişikliklerin, ekleme ve düzenlemelerin yazılan altyapı dahilinde kullanıcı tarafına belirli yazılım dilleri aracılığı ile yansıması olarak tanımlanabilir.
Server-Side Web Yazılım Dilleri
Bu tip yazılım dillerinin ortaya çıkış amacı temelde HTML yazılım dile hazırlanmış web sitelerine farklı ve çeşitli özellikler katmaktır. Bununla birlikte Server Taraflı Web Yazılım Dilleri teknolojinin gelişmesi ile talepler, ihtiyaçlar ve amaçlar doğrultusunda farklılıklar göstermektedir. Bu amaçlar;
- Kullanıcı yorumlarının alınması,
- Üye sisteminin oluşturulması,
- E-Ticaret üzerinden satış yapılması,
- Konum bulma ve konum ekleme,
- Ürün veya hizmet görsellerinin sunulması,
- Online bankacılık işlemlerinin yapılması,
- Arama motoru kullanımı,
- Site için ürün arama modülleri
- Ürün filtreleme sistemleri
- Slider modülleri
- İletişim formu altyapıları,
- Haber, blog sistemleri.
Gibi ve burada listelemediğimiz birçok konu ve alanda fikir veya hizmet sıralanabilir.
Server-Side Yazılım Dilleri arasında; PHP, .NET, ASP, Java, Java Server Page, Perl, Python, Node.js, Ruby on Rails gibi örnekler verilebilir.
Client-Side Web Yazılım Dilleri
Client-Side yani Front-End yazılım dilleri ise server ve veri tabanından gelen istekleri web sitesi kullanıcıları ile buluşturan, web sitesinin belirli bir grafik ve hiyerarşik düzene sahip olmasını sağlayan yazılım dilleridir. Kullanıcının web sitesi ile muhatap olduğu ve kullanıma başladığı aşamayı düzenleyen yazılım dilleri olarak da nitelendirilebilir. Bu aşamada web tasarım sürecinde ortaya çıkan grafik çalışması da devreye girmektedir. Kullanıcın butonlara tıkladığı, görselleri gördüğü, içerikleri okuduğu, yorum yaptığı alanların belirli bir düzen ve standartlar ile karşılaştığı front end sürecini yönetirler. Bu aşamada UI ve UX süreçleri oldukça önemli olup, bu sürecin doğru yönetilmesi açısından oldukça önemlidir.
Back-End tabanlı yazılım aracılığı ile verinin hızlı, doğru ve güvenli gelmesi ne kadar önemli ise Front-End tarafında işlenen ve kullanıcıya sunulan bu verilerin sunum şekli bir o kadar önemlidir.
Front-End taraflı yazılım dillerine ise HTML, CSS, Java Script, Ajax, Jquery gibi örnekler verilebilir.
Web Yazılımda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Web yazılım geliştirilmesi sürecinde birçok adım dikkate alınmalı ve önemsenmelidir. Bu doğrultuda aşağıdaki maddeler listelenebilir.
- Hızlı ve esnek bir yapıya sahip olması,
- Güncellenebilir olması,
- Güvenli olması,
- Genel geçer olması
- Araştırma kaynaklarının yeterli miktarda olması,
- Kütüphane zenginliğinin olması,
- Tercihen açık kaynak kod yapısına sahip olması,
- Kolay anlaşılabilir olması
- Arama motoru optimizasyonu çalışmalarını destekleyen bir altyapıya sahip olması.
Web Sitesi Yapım Aşamaları
Onlarca başarılı web sitesi projesine imza atan KREABAZ Dijital Reklam Ajansı, web sitesi tasarım ve yazılım süreçleri için aşağıdaki temel adımlar dahilinde süreci tamamlamaktadır.
- İşin başlaması ile müşteri ve ajans arasında tasarım ve kodlama talepleri doğrultusunda toplantılar gerçekleşir.
- Alınan bilgiler doğrultusunda temel site haritasına karar verilir.
- Dünya ve ülke genelinde rakipler analiz edilerek eksik veya faydalı yönleri analiz edilir.
- Müşteri tarafından gelecek dokümanlar temin edilir.
- Yine sektör analizi, hedef kitle ve talepler listelenerek tasarım dili ortaya çıkarılır.
- Tasarım süreci ile eş zamanlı proje için doğru yazılım altyapılarına karar verilir yazılım aşaması başlar.
- Web tasarım taslak aşamasına gelindiği noktada müşteriden onay alınır ve tasarıma devam edilir.
- Web grafik tasarım sürecinin tamamlanması ile front-end kodlama süreci başlar.
- Demo olarak canlıya alınan web sitesi ile müşteri ile ajans toplantıları gerçekleştirilir. Bu toplantılar dahilinde alınan revizeler işleme alınır.
- Kodlama sürecinin içinde temel arama motoru optimizasyonu çalışmaları gerçekleştirilir.
- Sitenin canlıya alınması ile Google Analitik, Search Console, Tag Manager, Yandex Metrika gibi analiz araçları web sitesi içine entegre edilir.
- Web sitesi yapım sürecinde GT Metrix analizleri devam eder ve optimizasyonlar yapılır.
- Süreçlerin başarılı şekilde tamamlanması ile birlikte proje müşteriye teslim edilir.
- Daha sonraki süreçte yapılan anlaşma dahilinde web sitesi eğitimi ve bakım süreci başlar.
KREABAZ Dijital Reklam Ajansı olarak müşterilerimiz hiçbir zaman yalnız bırakmıyoruz. Bu bağlamda proje sonrası teknik destek, hata düzelme, yeni talepler ve geliştirmeler aşamalarında da müşterilerimiz ile kol kola yürüyoruz.
